Xã Đông Sơn, huyện Đô Lương lâu nay không chỉ nổi tiếng với cây chè xanh Thống nhất thơm ngon, mà còn có đặc sản được nhiều người biết đến, đó là bánh gai.
Từ chỗ chỉ có một vài hộ gia đìn đến nay đã có hàng chục hộ tham gia làm bánh Gai, thu nhập từ nghề làm bánh Gai đã giúp nhiều gia đình có cuộc sống ổn định.
Gia đình ông Hoàng Văn Liên ở xóm 2 xã Đông sơn có 4 người thì 3 người chuyên làm bánh Gai, ngày nào cũng vậy, buổi sáng sau khi nhập bánh xong, mọi người lại bắt đầu làm bách. Khâu đầu tiên là lấy lá gai vắt bỏ nước lấy bã, gạo nếp sau khi được xay thành bột được đem trộn với lá gai và mật mía, đậu xanh được nấu để làm nhân bánh. Năm nay đã ngoài 60 tuổi, vợ chồng ông Liên đã từng làm bánh Gai hàng chục năm, theo ông muốn làm được chiếc bánh gai thơm ngon đòi hỏi người làm phải cẩn thận, tỉ mỉ trong từng công đoạn.
Lá chuối khô được lau sạch sẽ trước khi gói.
Làm bánh gai công việc không nặng nhọc nhưng đòi hỏi mọi người phải kiên trì, chịu khó, khi làm phải tuân thủ đúng quy trình kĩ thuật, công thức pha chế và thời gian nấu không được quá 1 giờ đồng hồ, bởi nếu không đủ thời gian bánh sẽ chưa chín còn quá thì bánh sẽ bị nhão, không ngon. Để làm được chiếc bánh gai, ngoài cây gai được trồng từ trong vườn hoặc tìm trong rừng, hầu hết các nguyên liệu từ gạo nếp, đậu xanh, mật mía, vừng, lá chuối đều phải mua. các hộ gia đình làm bánh ở đây mỗi ngày làm từ 300 đến 500 bánh khi co khách đặt có thể lên tới 1000 chiếc.
Hiện tại, xã Đông Sơn có 15 hộ chuyên làm bánh Gai, mỗi ngày đưa ra thị trường tiêu thụ từ 6 đến 7 ngàn chiếc bánh gai. Do bánh có chất lượng, thơm ngon đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm nên bánh gai Đông Sơn hiện không chỉ tiêu thụ ở trong huyện mà còn được đưa đi bán ở khắp các huyện trong tỉnh, đặt làm quà đi khắp cả nước.
Bánh gai ở Đông Sơn lâu nay chỉ mới phát triển theo hình thức tự phát, vì vậy,để nghề làm bánh gai được phát triển, nhằm tạo công ăn việc là và tăng thu nhập kinh tế cho người dân, hiện tại, hội Nông dân xã đã tuyên truyên, quảng bá và vận động hội viên mở rộng sản xuất. Bánh Gai tuy dễ làm nhưng để làm bánh thơm, ngon để được lâu thì vẫn có bí quyết của nó. Nghề làm Bánh Gai tận dụng được thời gian và nguồn lao động.
Hiện nay bánh Gai ở Đô Lương được nhiều người biết đên nên rất dễ bán . Cùng với sản xuất nông nghiệp, thu nhập từ nghề làm bánh Gai đã giúp các hộ gia đình có cuộc sống ổn định và phát triển. Đây sẽ là cơ sở để xã Đông Sơn mở rộng phát triển nghề làm bánh Gai trên địa bàn để tăng thu nhập kinh tế cho nhân dân đồng thời phấn đấu trở thành làng nghề bánh Gai truyền thống của huyện Đô Lương.